Serial telewizyjny

Scena z serialu telewizyjnego The Honeymooners

Serial telewizyjny – wieloodcinkowy program telewizyjny, zazwyczaj mający określoną strukturę narracyjną i utrzymany w określonej konwencji (np. dramatu, komedii, science-fiction, horroru) lub łączący różne konwencje.

W XXI w. następował stały wzrost popularności i oglądalności seriali, za którym podąż wzrost podaży – w samych Stanach Zjednoczonych z roku na rok rośnie liczba nowych produkcji, od 253 (2010 r.) po 419 (2015 r.)[1], 455 (2016 r.) i 487 (2017 r.)[2].

Bardzo częstym zjawiskiem jest promowanie przez seriale aktorów, którzy po początkowym sukcesie serialu zaczynają swoje indywidualne kariery aktorskie, z dala od seriali, zazwyczaj w filmach pełnometrażowych, rzadziej na deskach teatralnych. Takimi aktorami są m.in.: Richard Chamberlain, Roger Moore, Sylvester Stallone, czy Robin Williams.

W Polsce seriale produkują stacje telewizyjne TVP, Polsat, TVN, HBO, czy Canal+ Premium. Na rynku w ostatnich latach popularne stały się również seriale platform streamingowych takich jak Netflix, Player, czy HBO Max. Nieistniejąca Wizja Jeden także ma na swoim koncie po kilka swoich tytułów. Pierwszy polski serial telewizyjny to Barbara i Jan, zrealizowany w roku 1964, premiera w 1965.

Jak wynika z badań, seriale emitowane w polskich stacjach telewizyjnych oglądają głównie kobiety. „Spośród przeszło 30 produkcji, które brano pod uwagę przy tworzeniu ankiety, tylko trzy są chętniej oglądane przez panów”. W Polsce najchętniej oglądanymi serialami są: M jak miłość, Barwy szczęścia, Na dobre i na złe i Ojciec Mateusz.

Seriale chętnie oglądane są na wsi. Według badań z 2008 roku najwierniejszymi widzami seriali są mieszkańcy województw mazowieckiego i śląskiego[3]. Najchętniej oglądanym polskim serialem od lat jest serial M jak miłość, który 1 marca 2005 roku osiągnął widownię 12,5 mln widzów[4]. Sezon 2022/2023 śledziło 3,1 mln osób[5].

  1. Rekordowo dużo nowych seriali, w 2015 roku zadebiutowało 419 [online] [dostęp 2016-09-16].
  2. 487 seriali wyprodukowanych w 2017 roku, w 2018 będzie 520 [online] [dostęp 2018-01-31] (pol.).
  3. Kto ogląda telewizyjne seriale?
  4. Raport tygodniowy: 2005-03-06. agbnielsen.pl. [dostęp 2012-07-18].
  5. „M jak miłość” nadal hitem TVP2 [online], www.wirtualnemedia.pl, 25 maja 2023 [dostęp 2023-10-03] (pol.).