Kanada

Ten artykuł dotyczy państwa. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Canada Kanada
Flaga Kanady Herb Kanady
Dewiza: (łac.) A Mari Usque Ad Mare (Od morza do morza)
Hymn: O Canada – hymn państwowy (Kanado) God Save the Queen – hymn królewski (Boże, chroń Królową)
Konstytucja	Konstytucja Kanady
Język urzędowy	angielski, francuski
Stolica	Ottawa
Ustrój polityczny	monarchia parlamentarna
Typ państwa	federacja
Głowa państwa	królowa Elżbieta II
W jej imieniu	Administrator of Canada Richard Wagner
Szef rządu	premier Justin Trudeau
Powierzchnia  • całkowita  • wody śródlądowe	2. na świecie 9 984 670[1] km² 891 163 km² (8,93%)
Liczba ludności (2017)  • całkowita   • gęstość zaludnienia	38. na świecie 36 708 083[2] 3,7 osób/km²
PKB (2019)  • całkowite   • na osobę	1,736.426 mld[3] USD 46,271[3] USD
PKB (PSN) (2019)  • całkowite   • na osobę	1,920.997 mld[3] dolarów międzynarodowych 51,190[3] dolarów międzynarodowych
waluta	1 dolar kanadyjski = 100 centów (CAD, $)
Konfederacja Kanady	Wielkiej Brytanii 1 lipca 1867
Religia dominująca	chrześcijaństwo (katolicy 38,7%)
Strefa czasowa	UTC -3,5 do -8 (zima) UTC -2,5 do -7 (lato)
Kod ISO 3166	CA
Domena internetowa	.ca
Kod samochodowy	CDN
Kod samolotowy	C i CF
Kod telefoniczny	+1
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Wiadomości w Wikinews
Cytaty w Wikicytatach
Hasło w Wikisłowniku

Kanada (ang. i fr. Canada) – państwo położone w Ameryce Północnej, rozciągające się od Oceanu Atlantyckiego na wschodzie do Oceanu Spokojnego na zachodzie i Oceanu Arktycznego na północy. Na południu i północnym zachodzie graniczy ze Stanami Zjednoczonymi, granice morskie: na północy z należącą do Danii Grenlandią i na wschodzie z wyspami Saint-Pierre i Miquelon, wspólnotą zamorską Francji. Drugie państwo świata pod względem powierzchni (po Rosji) oraz 38. pod względem ludności^[4]. Kanada jest członkiem ONZ, NAFTA, Wspólnoty Narodów, Frankofonii, NATO, G7, APEC.

Obszar obecnej Kanady zamieszkiwały od tysięcy lat ludy tubylcze (plemiona Indian i Inuitów). Rozpoczęte pod koniec XV wieku brytyjskie i francuskie ekspedycje zbadały całe atlantyckie wybrzeże Kanady, co spowodowało stopniowe ich zasiedlenie przez Brytyjczyków i Francuzów. W 1867 cztery kolonie wchodzące w skład Brytyjskiej Ameryki Północnej uchwaliły Konfederację Kanady i powołały do życia nowe państwo – Kanadę. Stopniowy proces uniezależniania się od Wielkiej Brytanii osiągnął punkt kulminacyjny w 1982, gdy uchwalenie nowej Ustawy o Kanadzie (ang. Canada Act 1982, fr. Loi de 1982 sur le Canada) zerwało ostatnie więzi zależności od parlamentu brytyjskiego.

Kanada do dziś pozostaje monarchią konstytucyjną, z Elżbietą II jako głową państwa i utrzymuje demokrację parlamentarną. Kanada jest krajem dwujęzycznym i wielokulturowym, w którym na poziomie federalnym obowiązują dwa języki oficjalne: angielski i francuski (w ich kanadyjskich odmianach). Kanada jest państwem uprzemysłowionym i zaawansowanym technicznie, o zróżnicowanej gospodarce w znacznym stopniu uzależnionej od własnych bogactw naturalnych i wymiany handlowej – zwłaszcza ze Stanami Zjednoczonymi, z którymi Kanada ma trwałe i liczne związki.

1. ↑ The World Factbook – CIA – Canada (ang.). cia.gov. [dostęp 2014-12-22].
2. ↑ Government ofG. Canada Government ofG., StatisticsS. Canada StatisticsS., CANSIM – 051-0001 – Estimates of population, by age group and sex for July 1, Canada, provinces and territories, www5.statcan.gc.ca [dostęp 2017-10-14]  (ang.).
3. ↑ ^{a b c d} Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2019 International Monetary Fund: World Economic Outlook Database, April 2019 (ang.). [dostęp 2021-01-21].
4. ↑ Kanada w The World Factbook. [dostęp 2006-05-16].