Wielka Brytania

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
Flaga
Herb Wielkiej Brytanii
Flaga Herb
Dewiza: (fr.) Dieu et mon droit
(Bóg i moje prawo)
Hymn:
God Save the King[a]

(Boże chroń króla)
Położenie Wielkiej Brytanii
Konstytucja

Konstytucja Wielkiej Brytanii

Język urzędowy

de iure brak,
de facto angielski[b][1][2]

Stolica

Londyn

Ustrój polityczny

demokratyczny

Typ państwa

królewska monarchia parlamentarna (system gabinetowo-parlamentarny)

Głowa państwa

król Karol III

Następca tronu

książę Wilhelm

Szef rządu

premier Rishi Sunak

Powierzchnia
 • całkowita
 • wody śródlądowe


244 820 km²
1,3%

Liczba ludności (2021)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia


67 081 000[3]
270 osób/km²

PKB (2023)
 • całkowite 
 • na osobę


3 158,94 mld[4]USD
46 371,45[4] USD

PKB (PSN) (2023)
 • całkowite 
 • na osobę


3 846,93 mld[4] dolarów międzynar.
56 470,80[4] dolarów międzynar.

Waluta

1 funt szterling = 100 pensów (£, GBP)

Utworzenie

Akt Unii z 1800
1 stycznia 1801

Religia dominująca

anglikanizm

Strefa czasowa

UTC 0 – zima
UTC+1 – lato

Kod ISO 3166

GB

Domena internetowa

.uk i .gb

Kod samochodowy

UK[5]

Kod samolotowy

G

Kod telefoniczny

+44

Mapa Wielkiej Brytanii

Wielka Brytania lub Zjednoczone Królestwo[c][6] (ang. United Kingdom), oficjalnie Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – państwo wyspiarskie w Europie Zachodniej, w skład którego wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.

Wielka Brytania posiada kilkanaście terytoriów zależnych, które nie są formalnie częścią państwa, ale są z nim konstytucjonalnie powiązane i administracyjnie podległe. Należą do nich dependencje Korony brytyjskiej (Guernsey, Jersey i Wyspa Man) oraz brytyjskie terytoria zamorskie: Akrotiri, Anguilla, Bermudy, Brytyjskie Terytorium Antarktyczne, Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego, Brytyjskie Wyspy Dziewicze, Dhekelia, Kajmany, Falklandy, Georgia Południowa i Sandwich Południowy, Gibraltar, Montserrat, Pitcairn, Turks i Caicos oraz Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha.

Wielka Brytania jest członkiem założycielem Wspólnoty Narodów zrzeszającej byłe kolonie, dominia i inne posiadłości brytyjskie. Od 1 stycznia 1973 do 31 stycznia 2020 roku członek najpierw Wspólnoty Europejskiej, a później Unii Europejskiej (UE). Jest stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ od czasu jej pierwszej sesji w 1946 r., posiadającym prawo weta. Wchodzi także w skład Rady Europy, G7, G20, NATO, OECD oraz WTO.

Wielka Brytania jest krajem rozwiniętym, stanowi szóstą gospodarkę świata według PKB nominalnego i ósmą gospodarkę świata według parytetu siły nabywczej. Było to pierwsze na świecie w pełni zindustrializowane państwo[7] oraz największe mocarstwo światowe w XIX i na początku XX wieku[8].

Wielka Brytania pozostaje nadal mocarstwem ze znacznymi wpływami ekonomicznymi, kulturalnymi, militarnymi, naukowymi i politycznymi na arenie międzynarodowej[9][10]. Brytyjskie siły zbrojne stacjonują w 80 krajach świata (największe stałe garnizony są w Niemczech, na Cyprze, na Falklandach, w Gibraltarze i w Kanadzie). Wysokość wydatków na wojskowość daje Wielkiej Brytanii ósme miejsce na świecie (2019)[11]. Posiada również ok. 200 głowic atomowych.


Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>
BŁĄD PRZYPISÓW
  1. Official Language. W: The Oxford Companion to the English Language (2 ed.). Tom McArthur, Jacqueline Lam-McArthur, Lise Fontaine (red.). Oxford University Press, 2018. ISBN 978-0-19-174438-9.
  2. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie lang
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. Population estimates [online], ons.gov.uk [dostęp 2022-09-25] (ang.).
  4. a b c d Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2023: World Economic Outlook database: April 2023 [online], International Monetary Fund [dostęp 2023-09-06] (ang.).
  5. GB number plate sticker no longer valid abroad, „BBC News”, 29 września 2021 [dostęp 2021-10-01] (ang.).
  6. Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. s. XXX, 354. [dostęp 2022-08-04].
  7. Mathias, P.: The First Industrial Nation. The Economic History of Britain, 1700–1914. London: Routledge, 2001. ISBN 0-415-26672-6. (ang.).
  8. Niall Ferguson: Empire: The rise and demise of the British world order and the lessons for global power. New York: Basic Books, 2004. ISBN 0-465-02328-2. (ang.).
  9. Sheridan, Greg: Cameron has chance to make UK great again. [w:] The Australian [on-line]. 15 maja 2010. [dostęp 2011-05-23]. (ang.).
  10. Dugan, Emily: Britain is now most powerful nation on earth. [w:] The Independent [on-line]. 18 listopada 2012. [dostęp 2012-11-18]. (ang.).
  11. SIPRI, TRENDS IN WORLD MILITARY EXPENDITURE, 2019 [online].